Shanna ter Haar is studente en freelance journaliste en was op zoek naar mensen met een drukke baan die daarnaast vrijwilligerswerk doen als buddy. Hieronder het interview dat ze met me afnam over het maatjesproject (geef je ook op!) van de Utrechtse Tussenvoorziening, waar ik sinds een paar jaar  vrijwilligerswerk voor doe. De Tussenvoorziening is een professionele organisatie waar je eerst een intake krijgt om je te leren kennen en die je daarna probeert te koppelen aan een geschikt ‘maatje’. Al met al een erg leuke organisatie die goede ondersteuning biedt (dank daarvoor, Julia Muller!). 

‘Hij wilde iemand om koffie mee te drinken’

Door Shanna ter Haar

Sinds de politieke discussie over de participatiesamenleving oplaaide is het niet meer stil geweest rondom het onderwerp. ‘Hoe vullen we dit in’, ‘wie vullen dit’ in en ‘wanneer vullen we dit in’, zijn belangrijke vragen. Toch zijn er al genoeg Nederlanders die hun steentje bijdragen aan de maatschappij, naast hun carrière, gezin en sociale leven. Vrijwilliger Cyril vertelt over zijn rol als buddy van Jan (36) die sociaal geïsoleerd is geraakt na twee psychoses.

Uit de comfort zone

“Ik ben een zorgzaam type, altijd al geweest. Zo iemand die er plezier uit haalt als mensen de weg vragen in mijn stad, zodat ik ze kan helpen. Na vijf jaar twijfelen over buddyzorg dacht ik dan ook: ik ga het gewoon doen. Het is een beetje eng om je erin te storten, maar ik vond dit een manier om uit mijn vertrouwde bubbel te stappen. Daar kwam ik in terecht toen ik gestudeerd had, een baan kreeg, geld had om leuke dingen te doen, enzovoorts.

Uit die veilige omgeving hoef je nooit weg, want iedereen erin is zoals jij. Tegelijkertijd weet je dat veel mensen helemaal niet die mazzel hebben of de levensloop die ervoor zorgt dat je in een comfort zone terecht komt – die op zich heel aangenaam is, maar ook beperkt.

Op de bank bij Jan

En dan ineens zit je bij iemand op de bank die je helemaal niet kent. In mijn geval was dat bij Jan, een jongen die sociaal geïsoleerd is geraakt na twee psychoses met een lang hersteltraject. Hij wilde iemand om koffie mee te drinken, want dat is niet zo leuk alleen. Grappig genoeg past hij goed in mijn straatje: hij is hoogopgeleid, heeft twee studies gedaan en was bezig met apps ontwikkelen.

Twee jaar geleden is ons contact begonnen en ondertussen voel ik mij best wel een beetje verantwoordelijk voor hem. Iemand wordt toch een permanente factor in je leven, onze relatie is ook vrij steady. Samen drinken we koffie, gaan we naar de Botanische Tuinen in Utrecht, bakken we pannenkoeken of doen we een biertje op het terras. Ondertussen praten we veel met elkaar, over zijn problemen of zijn streng religieuze opvoeding die veel invloed op hem heeft gehad. Maar ik praat ook over mijn eigen dingen met hem: hij is een soort vriend-light.

Oogje in het zeil

Ik wil me niet als hulpverlener opstellen, want daar heeft hij er eigenlijk al genoeg van. Toch heeft Jan mij opgegeven als contactpersoon bij zijn case-manager en psychiater. Zo houd ik een oogje in het zeil wat een eventuele volgende psychose betreft. Dat maakt het voor mij een stuk psychologischer.

Daarnaast heeft het contact ook invloed op mijn persoonlijke kijk op zaken: ik word gedwongen om mijn eigen meningen bij te stellen. Bijvoorbeeld over de WaJong-uitkering. Jan ontvangt deze en als je hem ziet zou je denken dat hij gewoon kan werken. Maar nu ik hem langer ken en weet hoe zijn stemmingen en energie fluctueren, denk ik dat het super moeilijk is als we hem vol in de maatschappij droppen. De kans is groot dat hij verzuipt. Dus zijn uitkering vind ik op dit moment terecht.

Mensen die om je geven

Ook heeft hij mij met zijn situatie geleerd dat je niet per se alles op orde hoeft te hebben, als het belangrijkste maar goed is. Het draait niet om status, je woonwijk en je opleiding, maar dat je een leuke sociale omgeving hebt met mensen die om je geven. Als iets in mijn eigen leven niet lekker gaat, denk ik vrij snel dat ik een luxeprobleem heb. Daarom vind ik het ook niet erg dat ik ondanks mijn drukke leven – ik heb een vrouw en een kat, ik sport drie keer in de week, doe naast mijn fulltime baan ook de eindredactie voor een juridische website en onderneem veel leuke dingen met vrienden – een keer in de drie weken een dag vrij maak voor Jan.”

Fotocredits: Fabbriciuse en Wvrieselaar